Σάββατο 15 Μαΐου 2010

OZDEMIR ERDOGAN - NERMIN CANDAN... κι άλλοι κουμπάροι

Οι Τούρκοι γουστάρουν ελληνική λαϊκή μουσική, είναι γνωστό αυτό. Ήδη από τα χρόνια του ’60 τραγούδια του Καζαντζίδη, του Μενιδιάτη, του Αγγελόπουλου, του Γαβαλά, αλλά και άλλων (πολλών άλλων…) μεταφράζονταν στην τουρκική και ερμηνεύονταν από «αστέρια» της εποχής. Το ίδιο, φυσικά, συμβαίνει κάθε εποχή...Ο Özdemir Erdogan, γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη το 1940, ήταν (είναι) από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες της γείτονος, κινούμενος με άνεση σ’ ένα χώρο που ξεκινούσε από το… ελληνικό λαϊκό, περνούσε από την pop και το rock, πριν καταλήξει στην jazz. Όντας βραβευμένος κιθαρίστας, ήδη από τα sixties, o Erdogan – αν δεν με απατούν οι, από νου, πληροφορίες, αφού δεν έχω το χρόνο να ψάχνω σε σακούλες αυτή τη στιγμή – είχε έρθει και στην Ελλάδα επί χούντας, το 1972, συμμετέχοντας στην τότε Ολυμπιάδα Τραγουδιού. Εδώ, θα τον ακούσουμε στο κομμάτι των Βασίλη Βασιλειάδη – Πυθαγόρα «Έφυγε έφυγε» που αποθέωσε ο Στέλιος, και το οποίο γνώρισε δεκάδες διασκευές στη γείτονα, και όχι μόνο με τους συγκεκριμένους στίχους. “Duyduk duymadιk demeyin” από το 1969…
Στέλιος μπορεί να μην ήταν ο Erdogan, αλλά η ορχήστρα παίζει καλύτερα… Υπάρχει, βλέπετε, και το σάζι στη θέση του... φτωχομπούζουκου.Ένα χρόνο αργότερα (1970) το ίδιο τραγούδι, ως "O gitti", το... ψυχεδελοποιεί και η σπουδαία Nermin Candan (το είχα μεταδώσει, αν θυμάμαι καλά, και σ’ εκείνη την εκπομπή με τα τούρκικα στον «Κόκκινο»). Εδώ κι αυτό...

5 σχόλια:

  1. Δεν είμαι σίγουρος αλλά έχω την εντύπωση πως η όλη ιστορία με την andolu pop είναι κάπως υπερκτιμημένη.Πέρα απο την Αγία Τριάδα (Κοray,Manco και Karaca) και κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις( ο όντως εξαιρετικός Akbayram ή οι Mogollar) σχεδόν όλα τα υπόλοιπα είναι κάτω απο τον πήχη που έχει θέσει το όλο hype.Π.χ είχα πάρει τις προάλλες την συλλόγη Psych-Funk 101(τελείως παραπλανητικός τίτλος,είναι δυνατόν το "Τι μπορείς να κάνεις στην ζωή σου" να είναι psych-funk?) όπου είχε ένα κομμάτι απο τους Honsu Ozkartal Orkestrasi.To βρήκα πολύ ενδιαφέρον και είπα να "επενδύσω".Απογοητεύτηκα.Το ίδιο (αν και σε άλλο ύφος) με το Νasil? των Hardal...

    Δεν ξέρω ίσως να ωφειλεται στην εξοικείωση που έχουμε εμείς οι έλληνες με τον καρσιλαμά σε συνδιασμένο με μια τζούρα "ροκ" του "Αντε σπάσε ρε μαλάκα¨.Μπορεί το "εξωτικό της Ανατολής" να ερεθίζει μουσικά τους Δυτικούς.Who know's...

    N.M

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Αγαπητέ φίλε
    Δεν ξέρω τι ακριβώς εννοείς όταν λες «υπερεκτιμημένη». Ποιος την υπερεκτίμησε δηλαδή την anadolu pop; Εμείς, εδώ στην Ελλάδα – αν μαζεύουμε δίσκους από χρόνια – μπορούμε να κρίνουμε σωστότερα (ενδεχομένως) από ένα Βρετανό ή Ισπανό, που άκουσα τούρκικα πριν από λίγο καιρό. Προσωπικώς, ακούω αυτή τη μουσική από τα eighties, τότε που πρωτοβρήκα στο Μοναστηράκι δίσκους του Manco και στην πορεία διαφόρων άλλων. Να φανταστείς ότι το single του Ozdemir Erdogan, για το οποίο γράφω παραπάνω, το βρήκα ξανά τελευταία φορά πριν κάνα μήνα και δεν το αγόρασα, γιατί ήδη το είχα. Θέλω να πω πως τουρκικοί δίσκοι πάντα βρίσκονταν στην Ελλάδα και το αυτί μας είναι εξοικειωμένο και με τον ήχο και με τη γλώσσα. Εκείνο που πρέπει να κάνει ο καθένας από μας είναι να ενημερώνεται σωστά, ν’ ακούει με το δικό του αυτί, και να μην παρασύρεται απ’ όσους γράφουν με…. σκοπό το κέρδος. Ξέρεις ότι τα τελευταία χρόνια πουλάει το funk. Ό,τι σκατολοΐδι βρεθεί που να έχει λίγο «κοφτερή» κιθάρα άπαντες το λένε funk. Σημασία δεν έχει τι λέει ο καθένας – αδιαφόρησε για το hype – και δες τα κομμάτια ένα-ένα, αν σου λένε.
    Για τη συλλογή Psych-funk 101 είχα κάνει παλαιότερα ένα post (τότε δεν την είχα ακούσει). Ρίξε μια ματιά στο http://diskoryxeion.blogspot.com/2009/10/hip.html. Το τραγούδι της Πεταλούδας αν εξαιρέσεις το τέλος με τα εεεεοοο είναι πολύ καλό και δεν μ’ ενδιαφέρει καθόλου αν είναι funk, psych ή ό,τι άλλο.
    Κατά τα λοιπά, πολλοί την έχουν πατήσει, αγοράζοντας ολόκληρο LP, έχοντας κατά νου ένα καλό track από κάποια συλλογή. Τα έχει αυτά η περιπέτεια του δίσκου. Έτσι την πάτησα κάποτε κι εγώ ακούγοντας ένα κομμάτι των Σουηδών Slam Creepers σε μια συλλογή, κι όταν πήρα το LP… άστα να πάνε.
    Κορυφαία συλλογή που δείχνει για μένα τη μαγκιά των τούρκων μουσικών είναι η “Bosporus Bridges” – την είχαν βγάλει κάτι Νορβηγοί(!!) DJs το 2005.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Λέγοντας υπερεκτιμημένη έννοώ όλο αυτό το αδικαιολόγητο hype που έχει στηθεί γύρω απο την anadolu pop κυρίως απο τους αγγλοαμερικάνους και τους συναφή.Όλα αυτά τα "psych from East" των μεγαλοεμπόρων,πέρα απο το αναληθές προσπαθούν παράλληλα να δώσουν υπόσταση και βάθος σε κάτι που δεν έχει.Οι Bunalim ας πούμε(μια κατα τ'αλλα εξαιρετική μπάντα) λένε πως απεχθάνονται τον όρο με οτι αυτο πρεσβεύει ακόμα και τώρα.Και η Shadoks ti κάνει?Αnother anadolu masterpiece.Αλλά τι να λέμε εδώ η Finders Keepers μέχρι και t shirt("anadolu power")είχε βγάλει.Και φυσικά εξαντλήθηκε.Βέβαια (και με αφορμή το όσα είπες στην απάντηση σου)εδώ στην Ελλάδα πάμε στο άλλο άκρο.Η εξοικείωση με τον ήχο και την γλώσσα οδηγεί ενίοτε στην απαξίωση."Ποιος Κοray?Σαν να ακούω τον Αγγελόπουλο με ηλεκτρική κιθάρα".

    Για τους Πεταλούδα συμφωνώ απόλυτα.Πολύ ωραίο τραγούδι και η φωνή του Κουλουμπη αρκετά ιδιαίτερη.Την συλλογή Bosporus Bridges την έχω και εγώ.Και έχουν "ταξινομήσει" το Κarli Daglar ως funk...

    Πάντως φίλε Φώντα να ξέρεις,άσχετα αν σχολιάζονται ή όχι διάφορα posts σου, το "αναγνωστικό σου κοινό" για τούτο εδώ το blog μέρα με την μέρα μεγαλώνει.Eίναι πραγματικά εξαιρετικό και μακάρι τα postarισματά σου να είναι ακόμα πιο συχνά.

    Ν.Μ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Tώρα που το θυμήθηκα.Κάτι παρεμφερές ισχύει και με τον Pouya Mahmoodi.O ανθρωπος προσπάθησε να "δυτικοποιήσει" την μουσική του(κάποιες στιγμές εμπνευσμένα κάποιες άλλες λιγότερο και κάποιες με μεγάλη αφέλεια) και όχι να παριστάνει τον ψυχεδελικό γκουρού απο το Ιραν,Τελοσπάντων ανοίγω μεγάλη κουβέντα που πιθανόν ούτε διάθεση θα έχεις αλλά ούτε και ο χώρος είναι κατάλληλος.

    Ν.Μ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Καλά τα λες και συμφωνώ σε πολλά, δηλαδή σε όλα.
    Ο καθένας κάνει ό,τι μπορεί για να πουλήσει. Είτε πουλάει αεροπλάνα, είτε δίσκους των Bunalim. Σημασία έχει ο μουσικόφιλος εν προκειμένω να στοχεύει στην ουσία και ν’ αδιαφορεί για τα παρελκόμενα. T-shirts και τρίχες κατσαρές. Η Finders Keepers περνάει τις… εξετάσεις μόνο και μόνο γιατί έδωσε το εξαιρετικό LP του Mustafa Ozkent (ok και τη Selda και δε θυμάμαι τι άλλο ακόμη). Για τον Koray τα έχουμε ξαναπεί. Έχει αφήσει σπουδαία κομμάτια και η παλιά συλλογή της Shadoks είναι top. Βέβαια από ’κει όπου μελοποιούσε Ναζίμ Χικμέτ (στα seventies) έφθασε να υποστηρίζει (τα πιο πρόσφατα χρόνια) τους Γκρίζους Λύκους…
    Πολλές φορές κι εμείς που γράφουμε σε περιοδικά, αλλά και ο κόσμος, βάζουμε ταμπέλες σε καλλιτέχνες, που είναι εντελώς αχαρακτήριστες. Εδώ και πολλά χρόνια έχω αποφασίσει το rock να το βλέπω ως rock, το blues ως blues, το ρεμπέτικο ως ρεμπέτικο κ.ο.κ. Παλιά έλεγα και καμιά παρόλα σε συζητήσεις (όχι εντελώς αδικαιολόγητη, πάντως), του στυλ ο «Γούναρης είναι ψυχεδελικός» – επειδή άκουγα το «Αλλάχ» από το αμερικάνικο LP “My Songs” στη Liberty – όμως, επειδή το κακό γενικεύτηκε, με διάφορους απληροφόρητους να λένε ό,τι τους κατέβει, αποφάσισα να τις κόψω εντελώς. Εκφράσεις του στυλ «ο Άκης Πάνου είναι μεγάλος ροκάς», ή «ο Μάρκος Βαμβακάρης είναι blues» τις θεωρώ παντελώς ηλίθιες. Τις αποφεύγω, δε, ακόμη κι εκεί όπου θα μπορούσε, ενδεχομένως, να ψιλο-αιτιολογηθούν. Π.χ. ο «Στέλιος Βαμβακάρης είναι bluesman»… Καταλαβαίνεις τι λέω…

    ΑπάντησηΔιαγραφή